Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου 2012

Υετος, Καταιγιδες και Ξηρες Ακολουθιες στην Ελλαδα.

Γεωγραφικη κατανομη υετου, καταιγιδες και ξηρες ακολουθιες στην περιοχη της Ελλαδας.

Θα παρουσιαστουν παρακατω καποια στατιστικα στοιχεια και γεωγραφικες αποτυπωσεις για τον αριθμο των ετησιων καταιγιδων στην περιοχη της Ελλαδας, για την γεωγραφικη κατανομη του υετου ανα ετος αλλά και ανα εποχη, καθως και γεωγραφικες αποτυπωσεις και στατιστικα για τις ξηρες ακολουθιες στην Ελλαδα.

Καταιγιδες εις την περιοχην της Ελλαδας:

 Εκατσα και εφτιαξα απο διαφορες πηγες εναν απλο χαρτη καταιγιδων για την Ελλαδα ανα ετος. Τα δεδομενα ειναι απο διάφορες πηγες, οπως κυριως η ΕΜΥ και το ΕΑΑ με συνολικα δεδομενα απο 115 σταθμους, καθως και  απο το ΝΟΑΑ απο χαρτες effective precipitable water+CAPE και απο ισοκεραυνικους χαρτες για την Ελλαδα. Οι ισοκεραυνικοι χαρτες ηταν του 1970, του 1990, του 1993 και του 2003, ενω τα δεδομενα των σταθμων ηταν απο το 1965 εως το 2005, ενω οι χαρτες του ΝΟΑΑ καλυπταν οποια χρονικη περιοδο και να διαλεγα, οποτε τελικως επελεξα να εμπιστευτω κυριως τα δεδομενα των σταθμων διαλεγοντας την χρονικη περιοδο 1965 εως 2005.
Ετσι λοιπον:



Δεν αποσκοπω σε απολυτη ακριβεια φυσικα, αλλά σε μια γενικη αλλά αρκετα ακριβη αποτυπωση της πραγματικοτητας.

Επειτα θυμηθηκα οτι και το freemeteo.com εχει στοιχεια για αυτα για την χρονικη περιοδο 1961-1991 και ετσι εβγαλα μερικα διαγραμματα απο τα δεδομενα του:

•Καταιγιδες λοιπον ανα ετος για την χειμερινη χρονικη περιοδο Οκτωβριος εως Απριλιος(μαζι με αυτον):



•Καταιγιδες ανα ετος για την θερινη χρονικη περιοδο Μαιος εως Σεπτεμβριος(μαζι με αυτον):



•Και συνολικα για ολο το ετος:




Επειτα:

Γεωγραφικη κατανομη υετου και ξηρες ακολουθιες στην περιοχη της Ελλαδας:

 Εριξα μια ματια σε μια παλιοτερη διδακτορικη διατριβη(βλεπε στο τελος) περι του κλιματος της Ελλαδας και θα παραθεσω καποιους χαρτες γεωγραφικης κατανομης υετου για την Ελλαδα που βρηκα. Το πως ο υετος κατανεμεται δηλαδη στις διάφορες περιοχες της Ελλαδας.

Επεξηγησεις για καθε χαρτη δεν νομιζω να χρειαζονται αφου ειναι πολυ απλο να καταλαβει κανείς τον καθε χαρτη, αν και οπως θα παρατηρησετε η Θρακη, οι Σερρες, κλπ, δεν καλυπτονται απο τα πρασινης αποχρωσης χρωματα, αλλά ειναι ευκολο να καταλαβει κανείς σε ποια περιοχη της κατανομης του υετου ανηκουν απλως προεκτεινοντας τις καμπυλες. Πχ η Θρακη φανερα ανηκει στην κατανομη 500 εως 600 mm υετου για ενα ετος.

•Ετσι λοιπον εχουμε τον ετησιο χαρτη υετου:


Οπου γινεται φανερο οπως και ολοι γνωριζουμε πολυ καλα βεβαια οτι τα υψηλοτερα ποσα υετου τα δεχεται η Ηπειρος και το βορειο Ιονιο και επονται με μεγαλα ποσά υετου και η δυτικη Ελλαδα γενικοτερα, ενω τα λιγοτερα η περιοχη των Κυκλαδων φυσικα, η νοτιοανατολικη Ευβοια και η ανατολικη Αττικη.

•Επειτα εχουμε αυτον του χειμωνα καθως και της ανοιξης (σε ξεχωριστους χαρτες):

Τον χειμωνα η περιοχη της Μακεδονιας και ιδιαιτερα της κεντρικης Μακεδονιας δεχεται τον λιγοτερο υετο, ενω τον περισσοτερο η δυτικη Ελλαδα και κυριως το Ιονιο καθως και το νοτιοανατολικο Αιγαιο(δεν το ηξερα αυτο).
Ενω την ανοιξη τον λιγοτερο υετο δεχεται μια ζωνη που εκτεινεται απο την ανατολικη Κρητη, συμπεριλαμβανει τις Κυκλαδες, την Αττικη και την Ευβοια, και φτανει εως και τις Σποραδες. Ενω τον περισσοτερο υετο δεχεται η Ηπειρος με την Κερκυρα.


•Και τελος εχουμε αυτον του καλοκαιριου και του φθινοπωρου(σε ξεχωριστους χαρτες):

Το φθινοπωρο τον περισσοτερο υετο φυσικα τον δεχεται η Ηπειρος και τα νησια του Ιονιου και επονται με επισης μεγαλα ποσά υετου η δυτικη Ελλαδα γενικοτερα, ενω και παλι υπαρχει μια τρυπα υετου σε ενα μεγαλο μερος των Κυκλαδων.
Ενω το καλοκαιρι η δυτικη Μακεδονια δεχεται τα μεγαλυτερα ποσα υετου μαζι με Ηπειρο και επονται η Μακεδονια γενικοτερα και η δυτικη Θεσσαλια.


 •Επειτα παμε να δουμε την κατανομη των ξηρων ακολουθιων στην Ελλαδα. Και ειδικοτερα αυτων μεγαλου μηκους(30 ημερων και πανω).
Ας δουμε καταρχην τι ειναι μια ξηρη ακολουθια, πχ 40 ημερων, με ποσό υετου πχ μικροτερο ή ισο των 0.1 mm(χιλιοστων).
Μια ξηρη ακολουθια 40 ημερων με ποσό υετου μικροτερο ή ισο των 0.1 mm για μια περιοχη, ειναι μια περιοδος 40 συνεχομενων ημερων οπου για καθε ημερα ο υετος που επεσε ειναι μικροτερος ή ισος με 0.1 χιλιοστα.

Ο ορισμος δηλαδη μια ξηρης ακολουθιας για μια περιοχη ειναι :
►Εχουμε μια ξηρη ακολουθια Χ ημερων με οριο Υ χιλιοστα υετου, οταν και μόνο οταν στην περιοχη αυτη, για καθε μερα απο ενα διαστημα Χ συνεχομενων ημερων, δεν επεφταν πανω απο Υ χιλιοστα υετου.

Δηλαδη στο περσινο πχ καλοκαιρι της Ελλαδας, μετα τις 17 Ιουνιου για την περιοχη της νοτιοανατολικης Ελλαδας(Ευβοια, Αττικη, Κυκλαδες, Δωδεκαννησα, κλπ) εως και 21 Σεπτεμβριου ο υετος που ειχε ριξει ηταν ακριβως 0(μηδεν) χιλιοστα, δηλαδη εριχνε καθε μερα 0 mm.
•Αρα εριχνε λιγοτερα ή ισα απο 0.1 mm, αρα σε αυτες τις 95 μερες συνολικα, καθε μερα δεν ειχαμε ποτέ υετο (ημερας) πανω απο 0.1 χιλιοστα, οποτε λεμε οτι για περυσι το καλοκαιρι(2011) πχ στην Αττικη, ειχαμε μια ξηρη ακολουθια 95 ημερων με οριο τα 0.1 mm.

 Τετοιες ξηρες ακολουθιες ειναι παρα πολυ συχνες στην νοτια Ελλαδα καθε ετος, λογω της πολυ ξηρης καλοκαιρινης περιοδου φυσικα. Ιδου τι λεει και μεσα στην διατριβη:
"Γενικα, οι ξηρές ακολουθίες στη βόρειο Ελλάδα παρουσιάζουν μεγάλες συχνότητες και σχετικά μικρό μήκος σε αντίθεση με τις ξηρές ακολουθίες της νότιας Ελλάδας οι που έχουν μεγάλο μήκος, αλλά χαμηλή συχνότητα. Όσο πιο μικρό είναι το γεωγραφικό πλάτος τόσο πιο σημαντική είναι η επίδραση των συνοπτικών υποτροπικών συστημάτων που επικρατούν στη μέση και ανώτερη τροπόσφαιρα. Τα συστήματα αυτά είναι τα κύρια αίτια δημιουργίας σημαντικών επεισοδίων ξηρασίας, ιδιαίτερα κατά την περίοδο του καλοκαιριού.
 Έτσι, κατά την θερμή περίοδο, η συνεχής διέλευση των μετώπων ή η παρουσία «ψυχρών λιμνών» καθ’ύψος (Spanos et al., 2003) έχουν ως αποτέλεσμα την παρουσία σχετικά συχνών βροχοπτώσεων πάνω από τις περιοχές της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θράκης (Maheras, 1983). Αντίθετα, η παρουσία του υποτροπικού αντικυκλώνα στη μέση και ανώτερη τροπόσφαιρα δημιουργεί μεγάλη ευστάθεια πάνω από την νότια Ελλάδα, γεγονός που συντελεί στην εμφάνιση ξηρών ακολουθιών πολύ μεγάλου μήκους.
"

►Επισης λεει οτι εχουν παρατηρηθει και ξηρες ακολουθιες εως και 180 ημερες με οριο τα 0.1 χιλιοστα, δηλαδη διαστηματα 6 μηνων οπου δεν εχει ριξει πανω απο 0.1 χιλιοστα καμια μερα!!


Και ιδου πως ειναι η γεωγραφικη κατανομη των ξηρων ακολουθιων μεγαλου μηκους(δηλαδη ξηρων ακολουθιων πανω απο 30 ημερες) με οριο τα 0.1 mm:


Παρατηρουμε οτι για την περιοχη της Μακεδονιας και της Θρακης οι ξηρες ακολουθιες με οριο 0.1 mm οπου αναφερομαστε παντα, εχουν μικρο μηκος, ισο με 80(ημερες) και κατω. Ενω στις Κυκλαδες και γενικοτερα στο νοτιοανατολικο Αιγαιο υπαρχουν και ξηρες ακολουθιες(με οριο τα 0.1 mm) των 180 ημερων!!

Και βλεποντας και τον επομενο ακομη πιο χρησιμο χαρτη, ο οποιος δειχνει την συχνοτητα εμφανισης ξηρων ακολουθιων(0.1 mm) πανω απο 30 ημερων, βλεπουμε οτι τις λιγοτερες ξηρες ακολουθιες τις εχει η βορεια και ΒΔ Θεσσαλια, η Ηπειρος και η κεντρικη και δυτικη Μακεδονια, ενω τις υψηλοτερες(τιμη στον χαρτη πχ 60, σε σχεση με μια 30, σημαινει διπλασια συχνοτητα εμφανισης ξηρης ακολουθιας 30+ ημερων) ξηρες ακολουθιες (>30 ημερων και οριου 0.1 mm) τις εχουν οι Κυκλαδες και το κεντρικο Αιγαιο.




Πηγη:
"ΣΥMBOΛH ΣTH MEΛETH THΣ ΞHPAΣIAΣ ΣTON EΛΛHNIKO ΧΩPO"
ΔIΔΑKTΟΡΙΚΗ ΔIATΡIBH , XPIΣTINA Γ. ANAΓNΩΣTOΠOYΛOY

ΚΑΙΡΟΣ -Ιστορικη αναδρομη στην προβλεψη του καιρου.

ΚΑΙΡΟΣ -Ιστορικη αναδρομη στην προβλεψη του καιρου.



 Ο καιρος αποτελει σαφεστατα ενα παρα πολυ σημαντικο στοιχειο της ζωης ολων των ανθρωπων. Απο αυτον εξαρτωνται πολλες δραστηριοτητες των ανθρωπων καθημερινως και αποτελει ακομα και γεγονος που επηρεαζει την θνησιμοτητα των ανθρωπων. Ως γνωστον πχ οι ανθρωποι που ζουνε στις βορειες χωρες της Ευρωπης εχουν αυξημενο αριθμο αυτοκτονιων και καταθλιψης λογω του κλειστου καιρου και της ελλειψης ηλιου. Ο καιρος ακομα επηρεαζει φοβερα σημαντικα και τα οικονομικα του καθε ανθρωπου αλλά και την ζωη του στις διάφορες εποχες. Πχ τον χειμωνα ειμαστε αναγκασμενοι να ξοδευουμε λεφτα για θερμανση, ενω πχ το καλοκαιρι αλλαζουμε τις συνηθειες μας και λογω καλου καιρου πηγαινουμε για μπανιο στις "ζεστες" θαλασσες, επειδη ο καιρος εχει μαλακωσει.

 Ο καιρος ακομα προκαλει και εχει προκαλεσει και μερικες απο τις σωματικες ιδιαιτεροτητες του ανθρωπου. Το ασπρο και μαυρο χρωμα των ανθρωπων ειναι λογω καιρου και μόνο! Αρχικα πριν 1.5 εκατομμυρια χρονια οι προγονοι μας ειχαν ασπρο δερμα και πολυ πυκνο μαυρο τριχωμα. Το οποιο τριχωμα το εχασαν ομως αφου ζουσαν γυρω απο τον ισημερινο οπου επικρατουσε ζεστη και το πυκνο τριχωμα αποτελουσε μειονεκτημα αφου εκανε το σωμα να ασφυκτια, οποτε στις περιοχες γυρω απο τον ισημερινο οπου οι καιρικες συνθηκες ηταν τετοιες οπου επικρατουσε φοβερος καυτος ηλιος, το δερμα των ανθρωπων που ειχε λιγοστο τριχωμα πλεον, εξελιχθηκε ετσι ωστε να προφυλαχθει απο αυτον τον καυτο ηλιο και τις βλαβερες υπεριωδεις ακτινοβολιες του. Ετσι σιγα σιγα το δερμα εγινε σκουρο και μαυρο. Ο προγονος μας δηλαδη Χομο Ερεκτους, πριν απο 1.2 εκατομμυρια χρονια ειχε μαυρο δερμα και ζουσε γυρω απο τον ισημερινο στην Αφρικη. Το μαυρο δερμα στους προγονους μας παρεμεινε ετσι για τα επομενα 1.2 εκατομμυρια χρονια και μόνο προσφατα τα τελευταια 100 000 χρονια αρχισε να αλλαζει.


  Και αρχισε να αλλαζει λογω του καιρου! Επειδη ο ανθρωπος αρχισε(πριν 100 χιλιαδες χρονια) να εξαπλωνεται και να μετακινειται σε βορειοτερα πλατη με λιγοτερο ηλιο και περισσοτερο κρυο οποτε και περισσοτερο ρουχισμο αρα και ακομα λιγοτερο ηλιο που δεχοταν το δερμα. Οποτε η σκουροχρωμη επιδερμιδα δεν ηταν πλεον αναγκαια ή καλυτερα να αναφερουμε τους πληρεις λογους της αλλαγης(επειδη το δεν ειναι πλεον αναγκαιο κατι, δεν αποτελει εξελικτικο λογο αλλαγης, εκτός βεβαια και εαν αποτελει μειονεκτημα):
α) στις συνθηκες του "καυτου" ηλιου της αφρικης υπηρχε αυξημενη καταστροφη λογω φωτος, του φολικου οξεος στο σωμα μας, πραγμα που θα αποτελουσε καταστροφη για τον οργανισμο οποτε υπηρχε αυξημενη παραγωγη μελανινης για να αποτρεψει αυτη την καταστροφη. Στις βορειες περιοχες ομως ο ηλιος δεν ηταν τοσο καταστρεπτικος οποτε η δυσκολη στην παραγωγη μελανινη δεν ηταν πλεον τοσο αναγκαια και ετσι τα γονιδια που εκαναν την επιδερμιδα λευκη, που ενω πριν οταν ο ανθρωπος ζουσε στην Αφρικη καταπιεζονταν και καταστρεφονταν, τωρα επιβιωναν ολοενα και περισσοτερα. Ετσι σιγα σιγα η επιδερμιδα γινοταν λευκοτερη.
β) Επισης το λευκοτερο λευκο δερμα παραγει ευκολοτερα βιταμινη D(D3) με την βοηθεια του ηλιου (λογω της "προβιταμινης" 7-δευδροχοληστερολη, που υπαρχει στην επιδερμιδα μας και που μετατρεπεται σε βιταμινη D3 λογω του ηλιου) απο οτι το σκουρο ή μαυρο οποτε λογω του λιγοτερου ηλιου ηταν αναγκαια η επιδερμιδα των ανθρωπων να γινει λευκοτερη.
Ετσι λογω της θεωριας εξελιξης του Δαρβινου βλεπουμε ευκολα για ποιον λογο η επιδερμιδα των ανθρωπων που μετακομισαν στις βορειες περιοχες απεκτησαν σιγα σιγα μεσα απο το περασμα των χρονων λευκοτερη επιδερμιδα.Και ο λογος ειναι ο ΚΑΙΡΟΣ!
Και η θεωρια της εξελιξης του Δαρβινου φυσικα, με την γενετικη ικανοτητα μας να προσαρμοζομαστε καταλληλως δηλαδη.


Βλεπουμε λοιπον το πόσο φοβερα επηρεαζει καθε πτυχη της ζωης μας ο καιρος. Πρωτα απο ολα την καθημερινοτητα μας.


 Ετσι λοιπον δεν ειναι να απορει κανείς που οι ανθρωποι απο τοτε που υπαρχουν καταγραφες, ειχαν μια μανια και μια μεγαλη αναγκη να προβλεψουν τον καιρο. Ετσι λοιπον πηγαινοντας πισω 2700 χρονια, στο 650 π.Χ, ξερουμε οτι πχ οι Βαβυλωνιοι προσπαθουσαν να προβλεψουν τον καιρο κοιτωντας τα συννεφα, τα σημαδια τους γυρω απο τον ηλιο καθως και μεσω αστρονομικων παρατηρησεων. Κυριως ομως οι περισσοτεροι προσπαθωντας να εξηγησουν το ανηξηγητο για την εποχη, απεδιδαν τα καιρικα φαινομενα σε διαθεσεις των θεων και σε θεικες παρεμβολες. Ετσι πχ οι αρχαιοι Ελληνες πριν την εμφανιση και την εκρηξη θα λεγαμε, της αναπτυξης φιλοσοφιας και της επιστημης δινοντας τα φωτα σε ολο τον κοσμο λαμποντας εως ακομα και σημερα, πριν απο ολα αυτα λοιπον απεδιδαν στον θεο Δια τους κεραυνους και την βροχη αλλά και πολλα άλλα καιρικα φαινομενα, τις λεγομενες διοσημειες(σημεια του Διος, σημεια των καιρων δηλαδη οπως λεμε σημερα). Οι αρχαιοι Αιγυπτιοι ειχαν τον δικο τους θεο Ρα που ελεγχε τα παντα καθως και τον καιρο, στην μυθολογια των Σκανδιναβων/Βικινγκ ειχαν τον θεο Θορ που ηταν αυτος που εστελνε τους κεραυνους και τις αστραπες, ενω αλλες φυλες οπως πχ οι Αζτεκοι εκαναν ακομα και ανθρωποθυσιες για να ικανοποιησουν τον θεο της βροχης Τλαλοκ και να τους στειλει τις πολυποθητες βροχες! Ενω ακομα και στα προσφατα χρονια οι ινδιανοι και οι αβοριγινες της Αυστραλιας εκτελουσαν χορους της βροχης για να ερθουν οι πολυποθητες βροχοπτωσεις.


  Ολα αυτα πηγαζουν φυσικα απο την μη γνωση. Εαν δεν ξερεις κατι τοτε το πιο πιθανο ειναι να το δαιμονοποιησεις. Η ΑΙΤΙΑ. Ο ανθρωπος θελει να ξερει την αιτια για καθετι που συμβαινει. Και εαν δεν την ξερει τοτε βρισκει κατι, συνηθως μια θεοτητα, αποδιδοντας σε αυτο το θεικο ον την αιτια του εκαστοτε φαινομενου καιρικου ή και μη καιρικου.

 Καποτε ομως ο ανθρωπος καταφερε να διωξει ολα αυτα τα υπερφυσικα θα λεγαμε και να δει τα πραγματα απο μια επιστημονικη σκοπια. Τι ειναι η επιστημονικη σκοπια και πότε εγινε για πρωτη φορα αυτο σε σχεση με τον καιρο? Επιστημονικη σκοπια και επιστημονικη μεθοδος ειναι η χρησιμοποιηση της ΛΟΓΙΚΗΣ και μόνο για να βγει μια θεωρια που να εξηγει ενα φαινομενο, καθως και το ΠΕΙΡΑΜΑ με το οποιο μπορουμε να επαληθευσουμε την θεωρια. Να πουμε εδω οτι ηταν οι Αρχαιοι Ελληνες οπου για πρωτη φορα ορισαν και δημιουργησαν την λεξη και εννοια επιστημη και ολα οσα αυτη αντιπροσωπευει.Και η πρωτη φορα που ο καιρος βγηκε εξω απο την επιρροη θεων και διαμονων και αντιμετωπιστηκε με βαση την λογικη ηταν μεσα απο τον Αριστοτελη. Πρωτος ο τεραστιος αυτος φιλοσοφος και επιστημονας, ο Αριστοτελης, εδιωξε απο τον καιρο και τα καιρικα φαινομενα τα μυθικα και θεϊκα στοιχεια που του εδιναν ως τοτε με την πεποιθηση που ειχαν οτι ολα τα καιρικα φαινομενα ειχαν ριζες στους θεους και στην μυθολογια, και για πρωτη φορα τους εδωσε φυσικη υποσταση βασισμενη στην λογικη, δηλαδη εβρεχει γιατι ειχε συννεφα πχ και οχι γιατι ο Διας νευριασε. Ενας Αριστοτελης οπου ξεκινησε την καταγραφη του καιρου και την μετεωρολογια ως εναν ξεχωριστο κλαδο, μια λεξη μετεωρολογια που προηλθε απο τον Αριστοτελη. 


 Και φυσικα προχωρησε πολυ παραπανω καταγραφοντας και αναλυοντας ολα αυτα τα φαινομενα σε διαφορα εργα του με πρωτο και κυριο για τον καιρο γυρω στο 340 π.Χ το μνημιωδες εργο "Μετεωρολογικά", δινοντας λογικες και εξαιρετικες(αν και ειχε και μεγαλα λαθη φυσικα) εξηγησεις για τα καιρικα φαινομενα καθως και πρακτικους τροπους προγνωσης, οπως και θεματα για αστρονομια, χημεια κ.α).  Δεν ηταν βεβαια μόνο ο Αριστοτελης οπου ασχοληθηκε με τον καιρο. Πχ το εργο ενος μαθητη του Αριστοτελη, του Θεοφραστου, Το βιβλιο των σημειων", αποτελεσε την βιβλο της μετεωρολογιας για 2000+ χρονια προτου μπουμε στην συγχρονη εποχη. Αποτελουσε μια μεγαλη καταγραφη σημειων της φυσης και τα συνεδεε με την προβλεψη καιρου λιγες μερες μπροστα ή και πολλες, ετήσιες προβλεψεις. Το εργο του μαλιστα ειναι αυτο στο οποιο βασιστηκαν ολοι εκεινοι που ασχοληθηκαν με την προβλεψη καιρου μεσω σημειων, πχ οταν εχει μικρο δακτυλιδι γυρω απο το φεγγαρι τοτε προβλεπεται βροχη, τα ημερομήνια, κλπ. Ολα βασιστηκαν σε αυτο το μνημειωδες εργο του Θεοφραστου.
Ενας αλλος αρχαιος Ελληνας επισης, ο Ιπποκρατης, πατερας της ιατρικης, εβρισκε επισης μεγαλο ενδιαφερον για τον καιρο και τα καιρικα φαινομενα. Εγραψε ενα σπουδαιο εργο το "Περί αέρων, υδάτων και τόπων" οπου ακομα και σημερα παραμενει εξοχως διδακτικο για την σχεση υγειας και καιρικου συνθηκων ή και κλιματος εξηγωντας και αναλυωντας θεωριες για το ποιες τοποθεσιες πχ ειναι ιδανικες για χτισιμο πολεων κλπ, κλπ. Το εργο αυτο ξεκιναει με την συμβουλη σε οσους θελουν να ασχοληθουν με την ιατρικη, οτι πρεπει να ασχοληθουν με την κατανοηση τνω καιρικων συνθηκων και του καιρου πρωτα!


 Απο το εργο του Θεοφραστου και τον Αριστοτελη και διάφορους αλλους αρχαιους Ελληνες φιλοσοφους που ασχοληθηκαν με τον καιρο, απο τοτε λοιπον με την προβλεψη του καιρου μεσω σημειων, οπως πχ του ανεμου, των νεφων, κλπ, η προβλεψη του καιρου εμεινε στασιμη εως και τον 17ο αιωνα περιπου. Οι ανθρωποι εως τοτε ακολουθουσαν τις αποψεις του Αριστοτελη για τα περισσοτερα πραγματα περι καιρου. Ηταν βεβαια και η ελλειψη οργανων που καθυστερουσε την εξελιξη. Τεσσερις ηταν οι ιστορικες στιγμες για να αλλαξει αυτο.  Η πρωτη ηρθε στις αρχες του 15ου αιωνα οπου ο Γερμανος Νικολας Κουζα περιεγραψε την κατασκευη ενος υγρομετρου, οργανο για την μετρηση της υγρασιας του αερα. Τελικα η πρωτη κατασκευη μικρης ακριβειας, ηταν απο τον Λεοναρντο Ντα Βιντσι λιγα χρονια μετα την περιγραφη του Κουζα. Πολυ αργοτερα, το 1783 ο Ελβετος Χορας ΝτεΣοσρ κατασκευασε το 1ο ακριβειας υγρομετρο.  Η 2η κοσμογονια ηρθε απο τον Γαλιλαιο το 1592 οπου κατασκευασε το πρωτο θερμομετρο για την μετρηση της θερμοκρασιας. Η 3η ηρθε το 1643 με τον Ιταλο Τορικελι οπου κατασκευασε το πρωτο βαρομετρο για την μετρηση της ατμοσφαιρικης πιεσης.
 Ετσι πλεον οι ανθρωποι μπορουσαν να εχουν πολυ ακριβεις καταγραφες και της θερμοκρασιας και της πιεσης και της υγρασιας του αερα. Ολα αυτα ομως θα ηταν δυσκολο να εχουν πολυ μεγαλη σημασια διοτι η επικοινωνια μεταξυ των επιστημονων τοτε ηταν ελαχιστη. Μηνες ή και χρονια περνουσαν για να μαθει καποιος τις ανακαλυψεις και τις θεωριες του αλλου. Ολα αυτα ομως αλλαξαν με το 4ο σημειο της ιστοριας που αποτελεσε μια πραγματικη επανασταση για την εξελιξη της επιστημης περι προβλεψης του καιρου και οχι μόνο για τον καιρο βεβαια. Την εφευρεση και τελειοποιηση βασικα, του ηλεκτρικου τηλεγραφου το 1835! Μιας συσκευης οπου μπορουμε να μεταδιδουμε γραπτα σημεια απο ενα σταθμο σε καποιον αλλο χρησιμοποιωντας το ηλεκτρικο ρευμα! Πλεον η αμεση επικοινωνια ηταν δυνατη για μεγαλες αποστασεις μεταξυ χωρων!


Ετσι η μεταδοση πληροφοριων για την κατασταση του καιρου, οπως θερμοκρασια, πιεση, υγρασια, καιρικες συνθηκες, ανεμος, κλπ, σε καθε χωρα ηταν πλεον γεγονος και ηταν εφικτη να γινει αμεσα και ευκολα! Ετσι η κατασκευη καποιων απλοικων χαρτων καιρου μεγαλης κλιμακας ηταν εφικτη και αρχισε να πραγματοποιειται.


 Επειτα ηρθε ο τεραστιος Ισσακ Νευτων(Νιουτον ακριβεστερα, απο το Newton προφανως αν και για καποιον ακατανοητο λογο εχει επικρατησει αυτη η προφορα/αναγνωση του ονοματος του) που ηταν αυτος που δημιουργησε τα μαθηματικα εργαλεια και κατασκευασε την μαθηματικη θεωρηση οπου ακομα χρησιμοποιουμε ως στερεα βαση και οχι μόνο, καθως και δημιουργησε την φυσικη θεωρηση του τροπου λειτουργιας του συμπαντος με τους γνωστους νομους του καθως και με λιγοτερο γνωστους. Αυτα τα ιδια εργαλεια και τους νόμους που εφτιαξε ο Νευτων χρησιμοποιουμε σχεδον αναλλοιωτα εως και σημερα για την κατασκευη των μοντελων καιρου! Με "απειρες" βελτιωσεις και καινοτομιες βεβαια αλλά η βαση παραμενουν οι διάφοροι νόμοι κινησης του Νευτωνα καθως και ο διαφορικος λογισμος του.

 Σιγα σιγα λοιπον απο το 1900 και μετα οπου ολα τα εργαλεια μετρησεων εγιναν διαθεσιμα και η επιστημονικη θεωρηση αρχισε να αναπτυσσεται ραγδαια, η εξελιξη προγνωσης του καιρου και κατανοησης του, αρχισε να γινεται ραγδαια επισης!

  Ο αλλος τεραστιος σταθμος στην ιστορια της προγνωσης του καιρου ειναι το βιβλιο του Αγγλου, μαθηματικου, φυσικου, μετεωρολογου, κλπ, Λιους Φραι Ριτσαρντσον, "The Emergence of Numerical Weather Prediction." που εκδοθηκε το 1922! Πολλα χρονια πριν την εφευρεση των κομπιουτερ και πολλα χρονια πριν κανενος ειδους παρομοιου τυπου προβλεψη να κανει την εμφανιση της, ο Ριτσαρντσον ειχε το εκπληκτικο "οραμα" θα λεγαμε, της μεσω κομπιουτερ προβλεψης του καιρου, ταΐζοντας με δεδομενα το κομπιουτερ, βαζοντας τους φυσικους νόμους που διεπουν την ατμοσφαιρα, και με την ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ λυση των εξισωσεων, βγαζοντας ενα αποτελεσμα μια προγνωση καιρου για πολλες μερες μπροστα. Αυτο ΑΚΡΙΒΩΣ που γινεται τωρα δηλαδη!! 
Για να ειμαστε δικαιοι βεβαια εντελως παρομοιες σκεψεις και οραμα ειχε και ο Νορβηγος φυσικος και μετεωρολογος Βιλχελμ Μπιερκνις οπου ηταν αυτος που πρωτος διετυπωσε αυτη την μεθοδο για την προβλεψη του καιρου μεσω αναλυσης της κινησης της ατμοσφαιρας σε παγκοσμια κλιμακα, με την μεθοδο των μικρων βηματων και με τους φυσικους νόμους της κινησης, καθως και με την λυση τους με αριθμητικο και οχι αναλυτικο τροπο με την βοηθεια ενος υπολογιστη(διοτι με το χερι/με την μη χρηση υπολογιστων δηλαδη και μόνο ανθρωπων, επαιρνε μηνες ή και χρονια για μια προγνωση 1-2 ημερων μπροστα!).


 Ενω η πρωτη φορα που το οραμα του Ριτσαρντσον εγινε πραγματικοτητα, ηταν το 1950 με επικεφαλης τον Τζον βον Νιουμαν οπου για πρωτη φορα χρησιμοποιηθηκαν οι υπολογισμοι ενος κομπιουτερ, του γνωστου ENIAC, για την κινηση της ατμοσφαιρας και την εξαγωγη μιας προβλεψης/μελλοντικης αποτυπωσης της ατμοσφαιρας. Ενω η πρακτικη και συστηματικη χρηση κομπιουτερ για την προβλεψη του καιρου μεσω αριθμητικων μοντελων με την βοηθεια υπολογιστη, αρχισε να υπαρχει απο το 1955 και μετα, με την ραγδαια αναπτυξη των υπολογιστων.

 Η αριθμητικη προγνωση ομως που εχει επικρατησει ολοκληρωτικα σημερα(και δικαιως φυσικα αφου αποτελει ΜΑΚΡΑΝ την καλυτερη και ΜΟΝΑΔΙΚΗ επιλογη μας για βραχυπροθεσμες προβλεψεις, <10-15 ημερων), δεν ειναι η μονη που χρησιμοποιηθηκε. Αλλες τεχνικες και τυποι προβλεψης ηταν ευρεως διαδεδομενες.

•Αρχικα η απλουστερη θα λεγαμε, και με τεραστια λογικα κενα προφανως, μεθοδος προβλεψης ηταν η επαναληπτικη μεθοδος. Που λεει οτι ο,τι καιρο εχει σημερα σχεδον(πολυ πολυ κοντα) τον ιδιο θα εχει και αυριο.Φυσικα αυτο φαινεται γελοίο για προβλεψεις 3-4 ημερων στις περισσοτερες περιοχες. Και προφανως αυτη η μεθοδος χανει αλλαγες του καιρου. Αλλά μακροπροθεσμα εχει μια καποια αξια, καθως η μεθοδος αυτη λεει οτι εαν ο μηνας πχ τωρα ειναι ζεστος το ιδιο θα ειναι και ο επομενος. Βεβαια η επαναληπτικη μεθοδος για τον καιρο της Ελλαδας θα ειχε μεγαλη επιτυχια. :)


•Τελοσπαντων αφηνοντας αυτη την απλοικη και αδυναμη μεθοδο, εχουμε μετα την μεθοδο της γραμμικης προβλεψης. Καταγραφοντας τα μετωπα της ατμοσφαιρας και τον ρυθμο μεταβολης της πιεσης μπορουμε να βγαλουμε μια προβλεψη για το μελλον. Πχ εαν το μετωπο κινειται με ταχυτητα 400 χιλιομετρων την ημερα και απεχει 1200 χιλιομετρα απο εμας, θα μας ερθει μετα απο 3 ημερες. Ή εαν η πιεση πεφτει 1 mbar καθε 3 ωρες τοτε θα εχει πεσει 8 mbar σε μια ημερα. Ολα αυτα εχουν μια λογικη αλλά δυστυχως ο καιρος και η ατμοσφαιρα απεχει παρα πολυ απο το να συμπεριφερεται γραμμικα. Ετσι οι κινησεις ειναι καμπυλες συνηθως και οχι ευθειες και δεν υπακουουν ετσι και αλλιως σε γραμμικους νόμους αλλά σε χαοτικους.


Μεθοδος με την χρηση βαρομετρου. Εαν βλεπουμε αυξηση της πιεσης τοτε ερχεται καλοκαιρια. Αντιθετα ενα υπαρχει μειωση τοτε ο καιρος θα χειροτερευσει. Εαν η μειωση εχει μεγαλο ρυθμο μεταβολης τοτε πλησιαζει πολυ κακος καιρος, οπως καταιγιδα, βροχες, χιονια, ανεμοι, κλπ. Προφανως και αυτη η μεθοδος ειναι πολυ γενικη και με τεραστια λαθη.


Mεθοδος της παρατηρησης του ουρανου και των νεφων. Πχ αλως γυρω απο το φεγγαρι τη νυχτα(απο θυσανοστρωματα) πιθανοτατα σημαινει οτι ενα θερμο μετωπο πλησιαζει αρα πιθανοτητα βροχων για την επομενη μερα ή τις επομενες μερες. Προφανως και αυτο ο τροπος προβλεψης καιρου ειναι τελειως γενικος και με μεγαλα σφαλματα.


Παμε να δουμε τωρα ομως τις 3 κυριοτερες τεχνικες που μπορουν να εφαρμοστουν για να εχουμε μια οχι γενικη αλλά μια πολυ λεπτομερειακη προβλεψη του καιρου.


•Η κλιματολογικη μεθοδος. Στην μεθοδο αυτη, οταν θελουμε να προβλεψουμε τι καιρο θα κανει πχ σημερα 17 Σεπτεμβριου, ανατρεχουμε στα προηγουμενα ετη, οσο περισσοτερα στοιχεια για περισσοτερα ετη τοσο καλυτερα, και βρισκουμε τι καιρο εκανε στις 17 Σεπτεμβριου σε ολα τα ετη και παιρνουμε τον μεσο όρο αυτων. Πχ για την πιεση. Θελουμε να προβλεψουμε ποση πιεση θα εχει το κεντρο του Τοροντο στον Καναδα στις 25 Σεπτεμβριου του 2012 φυσικα. Εχουμε στην διαθεση μας στοιχεια απο το 1950 εως σημερα οποτε παμε και παιρνουμε ολες τις πιεσεις που ειχε το κεντρο του Τοροντο στις 25 Σεπτεμβριου απο το 1950 εως το 2011.Βρισκουμε τον μεσο όρο αυτων και καταληγουμε σε μια τιμη μεσης πιεσης για την 25 Σεπτεμβριου(που ειχαν τα ετη 1950 εως 2011). Αυτη ειναι και η προβλεψη μας για την πιεση που θα εχει στις 25 Σεπτεμβριου τωρα το 2012.Το κανουμε αυτο και για την θερμοκρασια και για τον υετο και εχουμε μια προβλεψη.Αυτη η μεθοδος λειτουργει σχετικα καλα ΕΑΝ ο παρον καιρος(στις 17 Σεπτεμβρη 2012 πχ) ειναι κοντα στις μεσες κλιματικες τιμες. Εαν πχ ειχαμε καποια ψυχρη ή θερμη εισβολη στις 17 Σεπτεμβριου ή καπου εκει γυρω, τοτε η μεθοδος προβλεψης με βαση την κλιματολογια, αποτυγχανει οικτρα!


•Η αναλογικη μεθοδος. Στην μεθοδο αυτη καταγραφουμε την παρουσα καιρικη κατασταση(πιεση, θερμοκρασια, κλπ) και ψαχνουμε να βρουμε στο παρελθον καταστασεις που ειναι οσο το δυνατον πιο κοντα στην παρουσα. Εστω οτι βρισκουμε μια τετοια. Η προγνωση του αναλογικου μοντελου λοιπον μας λεει οτι η πορεια που θα ακολουθησει ο καιρος τωρα, ειναι η ιδια με την οποια ακολουθησε και η κατασταση που βρηκαμε.Αυτο εχει μεγαλη λογικη, και στην πραγματικοτητα εαν η κατασταση του καιρου ηταν ΑΚΡΙΒΩΣ ιδια με μια προηγουμενων ετων τοτε το συστημα θα ακολουθουσε ΑΚΡΙΒΩΣ την ιδια πορεια, αλλά δυστυχως το να βρουμε κατασταση ακριβως ιδια ειναι παντελως αδυνατο(υπαρχει πιθανοτητα για να γινει κατι τετοιο αλλά ειναι εξαιρετικα μικρη). Και επισης δυστυχως, ακομα και να βρουμε μια κατασταση στο παρελθον οπου ημασταν πολυ κοντα, ακομα και πολυ πολυ πολυ κοντα, στην τωρινη, η μεγαλη ευαισθησια στις αρχικες συνθηκες του χαοτικου δυναμικου συστηματος που λεγεται καιρος(και αρα και κλιμα) κανει σχεδον αχρηστη την προβλεψη.  Με απλα λογια, ακομα και να βρουμε μια κατασταση του καιρου στο παρελθον που ειναι πολυ πολυ κοντα στην παρουσα κατασταση του καιρου, μετα απο 2-3-4 μερες ή ακομα χειροτερα 5-6-7 κλπ μερες, η εξελιξη που θα ακολουθησει η καθε μια κατασταση θα ειναι εντελως διαφορετικη. Αυτο ειναι μια απο τις 3 βασικες ιδιοτητες ενος χαοτικου συστηματος. Και του καιρου. 
Αν ριξουμε πχ ενα νομισμα απο ενα σημειο θα πεσει καπου. Αν το ριξουμε απο 1 εκατοστο δεξιοτερα θα πεσει περιπου 1 εκατοστο δεξιοτερα επισης. Δεν ισχυει αυτο ομως στον καιρο. Γυρω στο 1900 εως και το 1960 περιπου, υπηρχαν πολλοι επιστημονες, βασικα οι περισσοτεροι, που πιστευαν στον απολυτο ντετερμινισμο του καιρου και του κλιματος και πιστευαν οτι θα μπορουσαμε να πετυχουμε καποτε ακριβεις προβλεψεις του καιρου για πολλες εβδομαδες ή και μηνες μπροστα. Εξαλλου οι εξισωσεις του Νευτωνα κατι τετοιο μας λενε. Οτι εαν ξερεις την αρχικη κατασταση και τους νομους της κινησης ξερεις τα παντα για οσο μπροστα θελεις! Για 10 χρονια? Για 10 χρονια! Για 1 000 000 χρονια? Για 1 000 000 χρονια! ΟΚ δεν μπορουμε να ξερουμε την αρχικη κατασταση επ'ακριβως αλλά στο περιπου και αρα στο περιπου θα ξερουμε και την τελικη. Θυμηθειτε την ριψη του νομισματος. Ξερουμε την παρουσα κατασταση του καιρου αρκετα καλα, αρα θα ξερουμε και την τελικη αρκετα καλα.


 Ηρθε ομως ο Λορεντζ το 1963 και τα ανετρεψε ολα αυτα! Οχι την ντετερμινιστικη φυση του καιρου, αυτη παρεμεινε. Εαν ξερουμε ΑΚΡΙΒΩΣ την αρχικη κατασταση μπορουμε να προβλεψουμε τα παντα ΟΠΟΤΕ θελουμε! Ομως ανετρεψε το πρακτικο του θεματος. Ανακαλυψε και ειπε οτι στον καιρο, εαν ριξουμε ενα νομισμα απο μια θεση και παει σε μια αλλη, τοτε εαν το ριξουμε απο 1 εκατοστο δεξιοτερα μπορουμε να το βρουμε 5 χιλιομετρα αριστεροτερα!! Αυτο που ειπε δηλαδη ειναι οτι ακομα και οι ελαχιστοελαχιστες αλλαγες στην κατασταση ενος συστηματος, μπορουν και συνηθεστερα κανουν, σε μικρο χρονικο διαστημα(ημερων!) να οδηγησουν σε ΠΕΛΩΡΙΕΣ αλλαγες στην κατασταση του συστηματος. Και αυτο γιατι ειναι εκθετικη η φυση των μεταβολων που συμβαινουν σε ενα χαοτικο συστημα. Ειναι η περιφημη φραση (που αρχικα ηταν αλλιως και την αλλαξε) "το πεταγμα των φτερων μιας πεταλουδας μπορει να προκαλεσει τυφωνα στον Ειρηνικο μετα απο μηνες.", με την εννοια οτι τα φτερα μιας πεταλουδας μπορουν να επηρεασουν τον ανεμο σε καποιο απειροελαχιστο βαθμο, ομως αυτη η αλλαγη μετα απο μηνες συσσωρευεται και μεταβαλλεται εκθετικα και μπορει να γιγαντωθει τοσο ωστε σε 5 μηνες πχ να εχουμε αντι για καλο καιρο σε ενα σημειο της γης, να εχουμε λογω της κινησης των φτερων της πεταλουδας εναν τυφωνα. Θεωρητικα αυτο και θεωρητικα μπορει να συμβει πραγματι.  

Αυτο λοιπον κατερριψε τα ονειρα των επιστημονων για μια πολυ αιτιοκρατικη θεωρηση των πραγματων στον καιρο με προβλεψεις μηνων που ονειρευονταν(και εφερε παρομοια "καταστροφη" στα ονειρα για ολοκληρωτικη γνωση, με αυτη που εφερε και ο τεραστιος μαθηματικος Γκεντελ με τα θεωρηματα του της μη-πληροτητας). Και μαλιστα ο Λορεντζ εδειξε οτι σε πρακτικο επιπεδο(οπου η πληρης γνωση των αρχικων συνθηκων δεν ειναι δυνατη--διοτι, και αυτο ειναι σημαντικοτατο, ΕΑΝ ηταν δυνατη η πληρης και ακριβης γνωση των ακριβων αρχικων συνθηκων παντου(αυτο προυποθετει την εξαλειψη της ελευθερης βουλησης ολων των οντων) και ηταν επ'ακριβως γνωστες και οι εξισωσεις(σε αυτο ειμαστε πολυ καλυτερα καθως μαλλον γνωριζουμε πολυ καλα τους φυσικους νόμους) κινησης της ατμοσφαιρας και εαν μπορουσαμε να λυσουμε αναλυτικα τις εξισωσεις αυτες, ΤΟΤΕ θα μπορουσαμε να προβλεψουμε τον καιρο με ΑΠΟΛΥΤΗ ακριβεια και για οσο χορνικο διαστημα θελαμε μπροστα!) το καλυτερο που μπορουμε να καταφερουμε ακομα και με τους γρηγοροτερους υπολογιστες που μπορουμε να φανταστουμε ειναι περιπου 15 ημερες μπροστα προβλεψη καιρου. Με την εννοια ομως των ακριβων και λεπτομερων στοιχειων, δηλαδη της βραχυπροθεσμης προβλεψης, οπου αναζητουμε μεγαλη ακριβεια και λεπτομερεια. Και οχι με την εννοια της συνοπτικης(στο περιπου-σε μεγαλη κλιμακα) προβλεψης.

Ετσι λοιπον βλεπουμε οτι η αναλογικη μεθοδος εχει υποβοσκουσα μια μεγαλη αδυναμια. Οτι για καταστασεις του καιρου που ειναι πολυ κοντα και ειναι σχεδον ιδιες, μπορει να εχουμε μετα απο 5-6 μερες μια τελειως διαφορετικη εξελιξη! Μπορει δηλαδη στο παρελθον η μια κατασταση να οδηγησε σε καλο και ζεστο καιρο αλλά η παρουσα κατασταση πολυ πολυ κοντινη της τοτε να οδηγησει σε χιόνια και κακοκαιριες πχ.


 Μια καλη χρηση της αναλογικης μεθοδου ειναι η μεσο-μακροπροθεσμη καθως και η μακροπροθεσμη προβλεψη μεσω συνοπτικων χαρτων ανωτερης ατμοσφαιρας ή μεσω "τηλεπικοινωνιακων" δεικτων της ατμοσφαιρας(τηλεσυνδεσεων/teleconnections). Ξερουμε πχ οταν δουμε οτι εχει αντικυκλωνα στην δυτικη Ευρωπη, ξερουμε απο παλαιοτερες τετοιες καταστασεις οτι στην Ελλαδα θα ερθει πιθανοτατα ενας αυλωνας. Ξερουμε οτι εαν εχουμε ισχυρες βροχοπτωσεις για καποιον μηνα στην Αυστραλια τοτε θα ερθουν και παρομοιες βροχοπτωσεις τους επομενους μηνες στην Ινδια. Πχ θετικος δεικτης ΝΑΟ σημαινει πιθανοτατα ξηρο καιρο στην Μεσογειο, κλπ. Εδω επειδη η κλιμακα ειναι μεγαλυτερη και δεν χρειαζομαστε ακριβεια η αναλογικη μεθοδος ειναι αρκετα εως πολυ καλη!


 Απο οσο ξερω απο συζητηση με τον Σακη Αρναουτογλου πριν ενα χρονο, το λεγομενο αναλογικο μοντελου του Σακη(το λεγεμονενο ΣΑΜ) ειναι στην πραγματικοτητα ενα μοντελο που βασιζεται στην κλιματολογικη μεθοδο και οχι στην αναλογικη οποτε κακως λεγεται αναλογικο και θα επρεπε να λεγεται κλιματολογικο. Δεν ξερω βεβαια εαν εχει αλλαξει μεθοδο απο τοτε. Τετοια μοντελα μακροπροθεσμης προβλεψης καιρου, ειτε κλιματολογικα, ειτε αναλογικα, εβγαιναν εκατονταδες παλαιοτερα και ακομα και τωρα και δεν ειναι μια πρωτοτυπη ή πρωτοποριακη μεθοδος αυτη που κανει ο Σακης. Ειναι γνωστα αυτα και οι αδυναμιες και τα δυνατα τους σημεια.  Γενικα μακροπροθεσμη προβλεψη καιρου σε κλιμακα χωρων ακομα και τωρα ειναι αδυνατη ή να το πω αλλιως τα πρακτικα αποτελεσματα τους και η προγνωστικη ικανοτητα τους ειναι πολυ πολυ μικρη. Μπορει να ειμαστε σε θεση να προβλεψουμε ενα ετος Ελ Νινο και να αποτρεψουμε καταστροφες εκατονταδων δισεκατομμυριων ευρω και εκατονταδων χιλιαδων θυματων οπως το 1998, αλλά σε κλιμακα μικροτερη, ειμαστε ανημποροι ακομη και τωρα!


• Ετσι μενουμε με την μοναδικη επιλογη μας για προβλεψη βραχυπροθεσμου καιρου. Το οραμα του Ριτσαρντσον και του Μπιερκνις. Την αριθμητικη προβλεψη καιρου μεσω μοντελων φυσικης και επιλυσης των εξισωσεων τους μεσω υπολογιστων. Τα μοντελα καιρου με λιγα λογια. Και η μοναδικη αυτη επιλογη μας δεν ειναι καθολου κακη. Καθε αλλο! Εχουμε φτασει σε ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ σημειο βραχυπροθεσμης προγνωσης του καιρου! Σε επιπεδο 4-5 ημερων ειμαστε σε φοβερο σημειο! Μπορουμε να προβλεπουμε τις ψυχρες εισβολες, τις κινησεις αυλωνων, το εαν θα κανει ζεστη ή κρυο με ΤΕΡΑΣΤΙΑ ακριβεια! Ο θριαμβος της επιστημης! Φυσικα πολλοι περιμενουν να μαθουν εαν στο χωριο τους θα ριξει 40 ή 25 χιλιοστα βροχης ή εαν θα βρεξει σιγουρα. Ε ακομα ειμαστε μακρια για τετοιους ειδους λεπτομερειακες και ακριβεις προγνωσεις. Αλλά ειναι μαγικο εαν το σκεφτει κανείς το οτι ξερουμε οτι (τυχαιο παραδειγμα) μετα απο 5 μερες η θερμοκρασια θα ειναι 25 °C με 26 °C περιπου και θα εχουμε αντικυκλωνικες συνθηκες με πιθανοτητα 90%. Ειναι μαγικο εαν το σκεφτει κανείς το οτι ξερουμε οτι μετα απο 6 μερες θα εχουμε καταβαση αυλωνα που πιθανοτατα θα μας επηρεασει. Εχουμε παει πολυ μπροστα. Εχουμε ακομα πολυ πολυ δρομο βεβαια και υπαρχει "απειρος" χωρος για βελτιωσεις αλλά συνεχως συμβαινουν αυτες και συνεχως και καλυτερευει η προγνωση των μοντελων.


Οπως ειπαμε η πρωτη προγνωση για τον καιρο εγινε το 1950 με τον υπολογιστη ENIAC απο τον Τζον βον Νιουμαν, ενω το 1ο ολοκληρωμενο μοντελο καιρου που συνδιαζε και διαδικασιες που γινονται στους ωκεανους αλλά και στην ξηρα κατασκευαστηκε στα τελη του 1960 απο το αμερικανικο ΝΟΑΑ(National Oceanic and Atmospheric Administration).



►Ενα συγχρονο μοντελο καιρου να πουμε περιπου πως δουλευει. Η ατμοσφαιρα αποτελειται απο αερια μορια (αερας) και οι ωκεανοι απο υγρο νερο. Και τα δυο ειναι ρευστα. Οποτε αντιμετωπιζουμε την ατμοσφαιρα ως ρευστο και εχουμε εξισωσεις κινησης ρευστων καθως και θερμοδυναμικη φυσικα. Επειδη δεν μπορουμε να εχουμε δεδομενα για καθε σημειο του πλανητη(και να ειχαμε δεν θα μπορουσαμε να τα επεξεργαστουμε καθως θα απαιτουσε εξωπραγματικο χρονο), χωριζουμε την γη σε κομματια. Σε ενα grid που λεμε, οπως πχ οταν κοβουμε μια πιτσα σε 8 κομματια, μόνο που εδω κοβουμε την γη σε χιλιαδες κομματια πχ πλατους 40x40 χιλιομετρων. Το παγκοσμιο μοντελο GFS και ενα απο τα 4 καλυτερα το κοβει πχ σε κομματια 27x27 χιλιομετρων ενω το καλυτερο μοντελο καιρου αυτη τη στιγμη το Ευρωπαικο IFS(το ECMWF οπως το λενε λανθασμενα) το κοβει σε τετραγωνακια 16x16 χιλιομετρων(σωστοτερα 16 km x 16 km). Και αν σκεφτει κανείς οτι το εμβαδο της επιφανειας της γης ειναι περιπου 510 072 000 τετραγωνικα χιλιομετρα, πχ το Ευρωπαικομοντελο θα πρεπει να αναλυσει τις κινησεις της ατμοσφαιρας σε 2 εκατομμυρια κουτακια περιπου!!  Και να ηταν μονο αυτο, αλλά η κατασταση γινεται χειροτερη αν σκεφτει κανείς οτι ο αερας δεν ειναι σε ενα οριζοντιο πλεγμα αλλά στον χωρο, οποτε το μοντελο εχει και καθετη αναλυση και χωριζουν την ατμοσφαιρα σε 40 εως 60 κατακορυφα επιπεδα!! Πραγμα που σημαινει οτι οι κυβοι πλεον αερα που πρεπει να επεξεργαστει ειναι 80 εως 120 εκατομμυρια περιπου!!!!
 Και πρεπει να σκεφτει κανείς οτι τα μοντελα αναλυουν τις κινησεις/καταστασεις της ατμοσφαιρας καθε 1 εως 4 λεπτα(αναλογως με το μοντελο), δηλαδη καθε 1-4 λεπτα πρεπει να επιλυουν νεες εξισωσεις για καθε ενα απο αυτα τα 80-120 εκατομμυρια κυβακια!! Και οι προβλεψεις του διαρκουν 10 μερες!! Και τα πραγματα γινονται ακομα χειροτερα εαν σκεφτει κανείς οτι μιλαμε για παρα πολλες εξισωσεις κινησης που πρεπει να λυσουν καθε φορα για καθε ενα βημα, 4λεπτο πχ, κινησης μεταξυ 2 περιοχων(κουτιων του grid)! Οποτε μιλαμε για δεκαδες τρισεκατομμυριων υπολογισμους. Επισης η καθε λυση μιας και μόνο εξισωσης που συνηθως μιλαμε για διαφορικες εξισωσεις, επειδη γινεται με αριθμητικο τροπο, απαιτει επισης εκατονταδες ή χιλιαδες υπολογισμους εως οτου επελθει το οριο σταθεροτητας και να προκυψει η λυση.  Για αυτο και μιλαμε για υπερυπολογιστες που χρησιμοποιουνται στα μοντελα καιρου. Πχ το Ευρωπαικο κεντρο προγνωσης καιρου(ECMWF) χρησιμοποιει αυτη τη στιγμη υπολογιστη με υπολογιστικη δυνατοτητα 4 teraflop!! Ενω πολυ συντομα σκοπευουν να τον αντικαταστησουν με εναν καινουριο 5πλασιας ταχυτητας που θα φτανει τα 20 Tflop!!!! Για συγκριση ενας απο τους γρηγοροτερους υπολογιστες του εμποριου διαθεσιμους σε εμας, ο Intel Core i750, φτανει τα 7 gigaflop(Gflop). 1 Τflop ειναι 1000 Gflop.


Ο παρον υπερυπολογιστης του ΕCMWF:



  Τα μοντελα καιρου πρεπει να τονιστει, οτι αποτελουν λυτες εξισωσεων βασικα. Εξισωσεων κινησης του αερα(και του νερου των ωκεανων) και θερμοδυναμικων παραμετρων της ατμοσφαιρας και ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ μιλαμε για μοντελα που επιλυουν την ατμοσφαιρα με βαση τους νόμους διατηρησης! Με βαση τους νόμους διατηρησης της ορμης, της μαζας, της ενεργειας, κλπ καθως και με βαση των θερμοδυναμικων νομων. ΟΜΩΣ το χαοτικο δυναμικο συστημα, που ειναι ο καιρος, εχει πολυ στενοτερες λυσεις/κατευθυνσεις που μπορει να παει, σε σχεση με τις λυσεις/κατευθυνσεις που προβλεπουν τα μοντελα υποκουωντας απλως στους νόμους διατηρησης και της θερμοδυναμικης.  Αυτο που πρεπει δηλαδη να καταλαβει κανείς ειναι οτι τα μοντελα μπορουν να δειξουν οτι η ατμοσφαιρα("ο καιρος θα ειναι" δηλαδη) θα παει σε μια κατασταση, αλλά στην πραγματικοτητα η κατασταση αυτη να μην ειναι επιτρεπτη και να μην μπορει να παει το συστημα εκει.


 Τελοσπαντων αυτος ειναι ενας περιορισμος και μια αδυναμια που δεν εχουμε ακομα βρει τροπο να την εξαλειψουμε, ουτε καν εχουμε βρει εαν επηρεαζει σημαντικα τα μοντελα, οποτε δεν εχει και τοση σημασια. Τα μοντελα καιρου χωριζονται με τη σειρα τους σε παγκοσμια και περιοχικα. Τα παγκοσμια βεβαια οπως ειπαμε τρεχουν σε οριζοντια κλιμακα πχ 16x16 km το Ευρωπαικο IFS και 27x27 km το GFS(Αμερικανικο του ΝΟΑΑ). Αυτα οπως ειναι φανερο σημαινουν οτι μια περιοχη στην μια ακρη του πλεγματος με μια αλλη στην αλλη ακρη που απεχει πχ 27 χιλιομετρα(μιλωντας για το GFS πχ) αντιμετωπιζονται ως περιοχες που εχουν ιδια θερμοκρασια, ιδια πιεση και γενικα ιδιο καιρο!  
Λογικο λοιπον να υπαρχουν σφαλματα απο τα παγκοσμια μοντελα που πρεπει να ξερουμε να τα χειριζομαστε και να μην εχουμε παραλογες και ανοητες καθως και αδιανοητες απαιτησεις απο αυτα.
 Το καλυτερο απο τα παγκοσμια μοντελα αυτη τη στιγμη ειναι το Ευρωπαικο. Επειτα, τα τελευταια χρονια μεγαλη προοδο σημειωσε το Αγγλικο UKMO και ειναι πλεον καθαρα 2ο, ενω πισω ακολουθουν το Καναδικο GEM μαζι με το Αμερικανικο GFS απο το ΝΟΑΑ. Οι ανθρωποι του ΝΟΑΑ γνωριζουν και αποδεχονται το γεγονος οτι το GFS ειναι πισω και μαλιστα εντυπωση προκαλει το γεγονος οτι συνεργαζονται με το Ευρωπαικο κεντρο προγνωσης για να το λυσουν αυτο και να βελτιωσουν το μοντελο και μαλιστα ενα ιδιαιτερο γεγονος συνεβη το 2009 οπου μετα απο μια τροποποιηση του μοντελου του GFS ωστε να μπορει να λαβει τα δεδομενα που δινουν οι του Ευρωπαικου στο ομωνυμο μοντελο τους, με τα δεδομενα του IFS(ECMWF) λοιπον το GFS καλυτερεψε δραματικα και ηταν πολυ κοντα στο Ευρωπαικο. Αρα η διαφορά GFS-IFS ειναι θεμα ποιοτητας αρχικων δεδομενων ή "κακης" αρχικης παραμετροποιησης των δεδομενων που δεχεται το μοντελο. Ακομα το ψαχνουν....


 Τελοσπαντων σημασια εχει οτι τα παροντα μοντελα καιρου βασιζονται ολα στην αριθμητικη προγνωση που ειναι η επιλυση με αριθμητικες μεθοδους(και οχι αναλυτικες διοτι δεν εχουμε ακομα φτασει σε τετοιο μαθηματικο επιπεδο για την αναλυτικη επιλυση πολλων εκ των διαφορικων εξισωσεων που χρησιμοποιουνται για τον καιρο) των εξισωσεων κινησης του αερα για πολλα μικρα κυβακια του αερα της ατμοσφαιρας για ελαχιστες χρονικες περιοδους καθε φορα, απο 1 λεπτο στα 2, μετα στα 3 λεπτα για 10 μερες πχ, μπροστα!! Αρχικως τοποθετουμε τα δεδομενα μας για το πως ειναι η ατμοσφαιρα(πιεση, θερμοκρασια, σχετικη υγρασια, ανεμος, κλπ κλπ) και επειτα αφηνουμε το μοντελο να λυσει ολες αυτες τις εξισωσεις για το πως θα κινηθει ο αερας απο το ενα κυβακι στο αλλο και πως θα αλλαξει η θερμοκρασια και η πιεση του κλπ κλπ. Και μιλαμε για τρισεκατομμυρια πιθανες κινησεις!!



Οριζοντιο πλευμα Ευρωπαικου μοντελου για Ευρωπη:


Φανταστειτε ολα αυτα πολλαπλασιασμενα και με το καθετο πλεγμα, τι υπολογισμους πρεπει να κανει καθε μοντελο!





  Τα δεδομενα που ειναι εκατομμυρια τα παιρνουμε ειτε απο μετρησεις επιγειες για το κατω μερος της τροποσφαιρας, ειτε απο πτησεις αεροπλανων, ειτε απο ραδιοβολησεις, ειτε απο μετρησεις δορυφορων, ειτε απο διάφορες αλλες πηγες. Και οπως ειπαμε μικρες αλλαγες στις αρχικες συνθηκες και η πορεια του καιρου μπορει και πιθανοτατα θα ειναι τελειως διαφορετικη! Οποτε η ακριβεια των δεδομενων ειναι εξαιρετικα σημαντικη.


Καποτε, με την αυξηση της υπολογιστικης ισχυος, την αναπτυξη καλυτερων μοντελων και την καλυτερη συλλογη δεδομενων, θα ειμαστε σε θεση να ξερουμε τον καιρο της περιοχης μας, ακομη και του χωριου μας ισως, μετα απο 6-7 μερες με ακριβεια που θα φτανει και το 90%. Ισως καποτε φτασουμε και τις 15 μερες που ειναι και το πρακτικως θεωρητικο οριο προβλεψης που μπορουμε να φτασουμε. Ως τοτε θα πρεπει να αρκεστουμε στις 5 μερες με περιπου 90% ακριβεια που ισχυει τωρα. Αυτο βεβαια θα παραξενεψει πολλους αλλά τοσο ειναι περιπου για θερμοκρασια και πιεση. Τοση προγνωστικη ικανοτητα. Για υετο ειναι σαφως μικροτερη αλλά σημασια εχει οτι η επιστημη και η προβλεψη καιρου συνεχως προοδευει.



Δευτέρα 24 Σεπτεμβρίου 2012

Θερμες και ψυχρες εισβολες φθινοπωρου στην Ελλαδα.

Θερμες και ψυχρες εισβολες φθινοπωρου στην Ελλαδα.


 Εψαξα λιγο και βρηκα μερικα στατιστικα για τις πιο ακραιες θερμες και ψυχρες εισβολες απο το 1900 εως σημερα στον Ελληνικο χωρο. Βασικα οχι ακριβως στον Ελληνικο χωρο αλλά στην ευρυτερη περιοχη της Θεσσαλονικης και στην ευρυτερη περιοχη της Αθηνας.
Αλλά προφανως καθε ψυχρη εισβολη που φτανει στην Θεσσαλονικη και ειδικα στην Αθηνα θα ειναι και ρεκορ για τις περισσοτερες περιοχες της Ελλαδας αν και οχι απαραιτητα για ολες(πχ Θρακη/Κρητη, κλπ). Οπως και επισης προφανως καθε θερμη εισβολη που φτανει στην Αθηνα και ειδικα στην Θεσσαλονικη θα ειναι και ρεκορ για τις περισσοτερες περιοχες της Ελλαδας αν και οχι απαραιτητα για ολες(πχ Θρακη/Κρητη, κλπ).

 Τα στατιστικα δειχνουν τα ρεκορ θερμων και ψυχρων θερμοκρασιων στο επιπεδο των 850 hPa για μια ημερα, για τους μηνες Σεπτεμβριο και Οκτωβριο και Νοεμβριο, στις ευρυτερες περιοχες της Θεσσαλονικης και της Αθηνας(βασικα σε grid ~125x160 km με κεντρο 50 χιλιομετρα νοτια του κεντρου της Θεσσαλονικης και σε σε grid ~130x160 km με κεντρο 5 χιλιομετρα βορεια του κεντρου της Αθηνας) συμφωνα με το αρχειο του ΝΟΑΑ.
 Το επιπεδο των 850 hPa αποτελει παρα παρα πολυ καλο δεικτη για την επισημανση και στοιχειοθετηση θερμων και ψυχρων εισβολων. Δεν αποτελει βεβαια ακριβη αντιστοιχια σε σχεση με την θερμοκρασια επιφανειας καθως αυτη επηρεαζεται και απο τοπικοτητες οπως πχ οι ανεμοι η ορογραφια, κλπ. Οποτε οι μεγιστες θερμοκρασιες και τα ρεκορ στα 850 hPa δεν σημαινουν και απαραιτητως μεγιστες και ρεκορ και στην επιφανεια. Βεβαιως η πιθανοτητα να ισχυει αυτο ειναι αρκετα αυξημενες.

Εχουμε λοιπον(οταν λεω Αθηνα ή Θεσσαλονικη απο εδω και περα παρακατω, εννοω τις περιοχες που οριστηκαν παραπανω):




ΘΕΡΜΕΣ ΕΙΣΒΟΛΕΣ....

►Σεπτεμβριος:

•Αθηνα:


•Θεσσαλονικη:


►Οκτωβριος:
•Αθηνα:


•Θεσσαλονικη:


►Νοεμβριος:
•Αθηνα:


•Θεσσαλονικη:






ΨΥΧΡΕΣ ΕΙΣΒΟΛΕΣ....

►Σεπτεμβριος:
•Αθηνα:


•Θεσσαλονικη:


►Οκτωβριος:
•Αθηνα:


•Θεσσαλονικη:


►Νοεμβριος:
•Αθηνα:


•Θεσσαλονικη:






 Να δουμε τωρα αυτα τα ρεκορ για καθε περιοχη ξεχωριστα καθως και μερικες απο τις πιο ενδιαφερουσες ψυχρες και θερμες εισβολες.

28 Σεπτεμβριου 1906:
Το ρεκορ ψυχρης εισβολης για Σεπτεμβρη για Θεσσαλονικη με περιπου -0.5 °C να φτανει στα 850 hPa!
Η ψυχρη μαζα που εφτασε στα Βαλκανια ειναι εντυπωσιακη για μηνα Σεπτεμβρη!!


30 Σεπτεμβρη 1970:
Το ρεκορ για Αθηνα και νοτια Ελλαδα για Σεπτεμβρη υποθετω με περιπου +0.7 °C να φτανει στα 850 hPa.


27 Οκτωβρη 1988:
Το απολυτο ρεκορ ψυχρης εισβολης και για Αθηνα και για Θεσσαλονικη στα 850 hPa με την θερμοκρασια για Αθηνα να φτανει τους -2.8 °C και τους -5.5 °C στην Θεσσαλονικη.


29 Οκτωβριου 1971:
Αλλη μια ισχυρη ψυχρη εισβολη τον Οκτωβριο, η 2η μεγαλυτερη και για Αθηνα και για Θεσσαλονικη.


Και μια επισης καλη(η 3η μεγαλυτερη) τον αμεσως επομενο χρονο:


16 Νοεμβριου 1908:
Το ρεκορ ψυχρης εισβολης για Νοεμβριο για Θεσσαλονικη με περιπου -12.2 °C να φτανει στα 850 hPa!!
Παρα πολυ εντυπωσιακη καταβαση για Νοεμβριο και μαλιστα συνεβη στα μεσα αυτου!!

26 Νοεμβριου 1948:
Το ρεκορ για Αθηνα για Νοεμβριο με περιπου -9.0 °C να φτανει στα 850 hPa. Αποτελει το 2ο μεγαλυτερο ρεκορ για Θεσσαλονικη με περιπου -11.2 °C στα 850 hPa.
Επισης φοβερα εντυπωσιακη καταβαση ψυχους για Νοεμβριο.



Και αλλες 2 μεγαλες ψυχρες εισβολες για Νοεμβριο:




1 Σεπτεμβριου 2007:
Ο απολυτος αρχοντας των ακραιων θερμων ρεκορ 2007(το 2012 ηταν των μεσων ορων) φυσικα κατεχει και αυτο το ρεκορ.
+25.8 °C στην Αθηνα και +24.3 °C να φτανει στα 850 hPa!!!!


1 Σεπτεμβριου 1902:
Η 2η θερμοτερη εισβολη για Σεπτεμβριο για Αθηνα με +24.2 °C να φτανει στα 850 hPa!!


13 Σεπτεμβριου 1950:
Η 2η θερμοτερη εισβολη για Σεπτεμβριο για Θεσσαλονικη με +23.7 °C να φτανει στα 850 hPa.


11 Οκτωβριου 1998:
Η θερμοτερη εισβολη για Οκτωβριο για Αθηνα με +22.3 °C να φτανει στα 850 hPa!!!
Ειναι χαρακτηριστικο οτι λογω διαταξης, στην Θεσσαλονικη αυτη η θερμη εισβολη δεν ηταν καν μεσα στις πρωτες 10.
Μια ημερα πριν στις 10 του μηνος, η θερμοκρασια στα 850 hPa ηταν και το ρεκορ της 2η θερμοτερης για την Αθηνα.


10 Οκτωβριου 1911:
Η θερμοτερη εισβολη για Οκτωβριο για Θεσσαλονικη με +21.3 °C να φτανει στα 850 hPa!!
Ειναι χαρακτηριστικο οτι λογω διαταξης, η θερμοκρασια στα 850 hPa στην Αθηνα σε αυτη την θερμη εισβολη ηταν πιο κατω, στους +20.7 °C.


Αλλες ενδιαφερουσες θερμες εισβολες:






3 Νοεμβριου 2003:
Η θερμοτερη θερμη εισβολη για Νοεμβριο για Αθηνα με +19.8 °C να φτανει στα 850 hPa!!!


1 Νοεμβριου 2004:
Η θερμοτερη θερμη εισβολη για Νοεμβριο για Θεσσαλονικη με +17 °C να φτανει στα 850 hPa!!






Σάββατο 8 Σεπτεμβρίου 2012

Διαγραμματα θερμοκρασιας γης.

Διαγραμματα παγκοσμιας θερμοκρασιας.



Επειδη βλεπω να μπαινουν διαγραμματα παγκοσμιων θερμοκρασιων και να εξαγονται τελειως λανθασμενα συμπερασματα που φτανουν στα ορια της ανοησιας, να ξεκαθαρισω μερικα πραγματα ωστε να μην υπαρχουν παρανοησεις.

Καταρχην σχεδον παντοτε μπαινουν διαγραμματα αποκλισεων(temperature anomalies) της θερμοκρασιας απο εναν μεσο όσο καποιας χρονικης περιοδου, συνηθως 30ετιας. ΟΜΩΣ αυτο μερικες φορες δεν αναφερεται στο διαγραμμα ή δεν λαμβανεται υποψη στα συμπερασματα. ΚΑΚΩΣ. ΚΑΚΙΣΤΑ!

Ας δουμε πως εχει η κατασταση αναλυτικα απο τις 5 μεγαλες επισημες πηγες για την παγκοσμια θερμοκρασια.
Απο την ΝΑΣΑ, απο το ΝΟΑΑ, απο το Metoffice.co.uk, απο το πανεπιστημιο του Berkeley, και απο το λεγομενο UAH του πανεπιστημιου της Αλαμπαμα οπου μιλαμε για μετρησεις δορυφορων.

Εχουμε λοιπον και λεμε:

►Η ΝΑΣΑ με το τμημα της GISS(Goddard Institute for Space Studies) δινει:
Αποκλιση της μεσης ετησιας θερμοκρασιας(για ξηρα(κοκκινο) και ωκεανους(μπλε)) απο την μεση τιμη της περιοδου 1951-1980.
(Η κοκκινη και μπλε γραμμη ειναι ο κυλιομενος μεσος όρος 10ετιας.)

(The diagram should read GISS and not GIS)

Η ραγδαια ανοδος της θερμοκρασιας χωρις ταση για μειωση, ειναι φανερη απο το 1980 περιπου εως και σημερα, οπου τελη Ιουλιου του 2012 υπολογιζουν αποκλιση απο τον μεσο όρο της περιοδου 1951-1980, της ταξης των 0.78°C για την ξηρα(!!!!) και 0.29 °C για τους ωκεανους.


►Το ΝΟΑΑ με το τμημα του NCDC δινει:
Αποκλιση της μεσης ετησιας θερμοκρασιας(για ξηρα και ωκεανους μαζι) απο την μεση τιμη της περιοδου 1901-2000(20ου αιωνα).
(Η πρασινη γραμμη ειναι ο κυλιομενος μεσος όρος 10ετιας.)


Παρομοια με το διαγραμμα της ΝΑΣΑ οπου φαινεται και εδω η ραγδαια ανοδος της θερμοκρασιας απο το 1980 περιπου εως και σημερα χωρις τασεις για ελαττωση ή ελαττωση του ρυθμου αυξησης, ενω τελη Αυγουστου του 2012 υπολογιζουν αποκλιση απο τον μεσο όρο της περιοδου 1901-2000, της ταξης των 0.532 °C παγκοσμιως!


►Το Αγγλικο και πολυ εγκυρο MetOffice δινει:
Αποκλιση της μεσης ετησιας θερμοκρασιας(για ξηρα και ωκεανους μαζι) απο την μεση τιμη της περιοδου 1961-1990.
(Η πρασινη γραμμη ειναι ο κυλιομενος μεσος όρος 10ετιας.)


Μια απο τα ιδια και εδω με ραγδαια ανοδο της θερμοκρασιας απο το 1980 εως και σημερα. Ενω για τον Αυγουστου του 2012 υπολογιζουν αποκλιση απο τον μεσο όρο της περιοδου 1961-1990, της ταξης των 0.576°C παγκοσμιως!


►Το πανεπιστημιο του Βerkeley με το τεραστιας σημασιας και με τεραστιο ογκο δεδομενων(1.6 δισεκατομμυριων μετρησεων!!!!) "Εarth project" του, δινει:
Αποκλιση της μεσης ετησιας θερμοκρασιας(για ξηρα και ωκεανους μαζι) απο την μεση τιμη της περιοδου 1950-1980.
(Η κοκκινη γραμμη ειναι ο κυλιομενος μεσος όρος 10ετιας.)


Μια απο τα ιδια και εδω με ραγδαια ανοδο της θερμοκρασιας απο το 1980 εως και σημερα. Ενω για τον Νοεμβριο του 2011 υπολογιζουν αποκλιση απο τον μεσο όρο της περιοδου 1950-1980, της ταξης των 0.84°C παγκοσμιως!!


►Το πανεπιστημιο της Αλαμπαμα με το project του για μετρηση της παγκοσμιας θερμοκρασιας αποκλειστικα με την χρηση δορυφορων δινει:
Αποκλιση της μεσης ετησιας θερμοκρασιας(για ξηρα και ωκεανους μαζι) απο την μεση τιμη της περιοδου 1981-2010.
(Η πρασινη γραμμη ειναι ο κυλιομενος μεσος όρος 10ετιας.)


Και εδω φαινεται μια σαφης αυξηση της θερμοκρασιας τα τελευταια χρονια, αλλά επειδη η περιοδος που χρησιμοποιει για να συγκρινει τις αποκλισεις ειναι η 30ετια 1981 εως 2010 οπου ειναι ακριβως η περιοδος που συμβαινει η ραγδαια αυξηση των θερμοκρασιων οπως ειδαμε και προηγουμενως, οι αποκλισεις με βαση το επιλεγμενο διαστημα(1981-2010) προφανως και δεν μπορουν να δειξουν την πραγματικη εκταση της θερμανσης που υπαρχει. Ειναι μια ατυχης επιλογη περιοδου αλλά μιας και τα δεδομενα αρχιζουν απο το 1978 δεν θα μπορουσε να γινει διαφορετικα.
Ενω για τον Αυγουστου του 2012 υπολογιζουν αποκλιση απο τον μεσο όρο της περιοδου 1981-2010, της ταξης των 0.342°C παγκοσμιως!


Απο τις ιδιες δορυφορικες μετρησεις και δεδομενα του UAH μπορουμε αντι για ετησιο μεσο όρο να παρουμε και τον μηνιαιο:
Αποκλιση των μεσων μηνιαιων θερμοκρασιων(για ξηρα και ωκεανους μαζι) απο την μεση τιμη της περιοδου 1981-2010.
(Η πρασινη γραμμη ειναι ο κυλιομενος μεσος όρος 10ετιας.)


Οπως φαινεται οι διακυμανσεις απο μηνα σε μηνα ειναι μεγαλες αλλά οπως ειδαμε παραπανω παιρνοντας το ετησιο διαγραμμα ειναι που μπορουμε να βγαλουμε καλυτερα συμπερασματα για την γενικη ταση της θερμοκρασιας. Το "μηνιαιο" διαγραμμα μπορει να δωσει αλλου ειδους πληροφοριες οπως για την υπαρξη καποιων ξεχωριστων, πολυ κρυων ή πολυ θερμων μηνων, αλλά οχι για την γενικη ταση(παροτι ο κυλιομενος μεσος όρος ειναι σαφης και απολυτως χρησιμος).

 Και παλι ομως εαν θελουμε να δειξουμε πχ οτι τα τελευταια 30 χρονια απο το 1980 εως σημερα εχουμε μια ραγδαια αυξηση της θερμοκρασιας, δεν μπορουμε να χρησιμοποιησουμε τα δεδομενα του UAH καθως εχουν ως βαση συγκρισης(των αποκλισεων του καθε ετους) την ιδια την περιοδο 1980 εως 2010 οποτε δεν υφισταται συγκριση. Πρεπει να χρησιμοποιηθουν ως βαση παλαιοτερες χρονικες περιοδοι, οπως γινεται στα προηγουμενα διαγραμματα απο τους επιμερους φορεις που αναφεραμε.

 Και τα αποτελεσματα ειναι αμειλικτα! Η παγκοσμια θερμανση υφισταται και συνεχιζει να υφισταται.
Οι ωκεανοι θερμαινονται συνεχως. Για αυτο και το λιωσιμο των παγων γινεται με τοσο ραγδαιο ρυθμο στην Αρκτικη. Φετος εχουμε την μικροτερη παγοκαλυψη που εχει καταγραφει ποτέ στην Αρκτικη. Φυσικα και δεν ειναι τυχαιο.
 Θα πει κανείς ναι αλλά στην Ανταρκτικη δεν υπαρχει τοσο μεγαλο προβλημα ή δεν υπαρχει κανενα προβλημα. Μα προφανως, αφου η Ανταρκτικη ειναι ηπειρος και εχει στερεο εδαφος απο κατω της.
 Οι παγοι της Ανταρκτικης στο συντριπτικα μεγαλυτερο ποσοστο τους βρισκονται πανω απο ξηρα οποτε δεν υφιστανται την θερμανση. Διοτι οι παγοι λιωνουν κατα ΚΥΡΙΟ ΛΟΓΟ απο κατω, λογω της θαλασσας. Λιωνουν βεβαιως και απο "πανω" λογω θερμανσης της ατμοσφαιρας και λογω του ηλιου αλλά πολυ λιγοτερο και το κυριο αιτιο ειναι το λιωσιμο απο κατω. Και οπως ειπαμε οι παγοι της Ανταρκτικης στο συντριπτικα μεγαλυτερο ποσοστο τους βρισκονται πανω απο ξηρα οποτε δεν επηρεαζονται απο την θερμανση που υπαρχει στους ωκεανους τα τελευταια χρονια οποτε δεν εχουν μεγαλο προβλημα στο να λιωνουν. Αντιθετα οι παγοι της Αρκτικης βρισκονται και σχηματιζονται πανω απο θαλασσα. Οποτε πλεον με την μεγαλη ανοδο της θερμοκρασιας των ωκεανων οι παγοι της Αρκτικης λιωνουν με φοβερα γρηγορο ρυθμο.

 Ετσι φετος φτασαμε σε νεο αρνητικο ρεκορ μικροτερης παγοκαλυψης στην Αρκτικη, και μαλιστα με ΜΕΓΑΛΗ διαφορά απο το προηγουμενο. Η κατασταση 100% και χωρις καμια υπερβολη μπορει να χαρακτηριστει τραγικη για την Αρκτικη. Πλεον δημιουργηθηκαν διοδοι και μπορουνε να περνανε τα πλοια απο εκει!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Διαβασα οτι ενα Κινεζικο παγοθραυστικο καταφερε και περασε αναμεσα! Αυτα ειναι τραγικα πραγματα.

 Ιδου η παγοκαλυψη φετος καθως και το τραγικο επισης ετος 2007, σε σχεση με την παγοκαλυψη της περιοδου 1979-2000. Ειναι δραματικο το θεμα εαν αντιληφθει καποιος οτι το γκριζο χρωμα γυρω απο την γκρι γραμμη (που δειχνει τον μεσο όρο) ειναι η παγοκαλυψη της περιοδου 1979-2000 που αντιστοιχει σε εκτασεις παγοκαλυψεων 2 τυπικων αποκλισεων μακρια!!!!!!!!!!!(Οι 2 τυπικες αποκλισεις θυμηθειτε οτι περικλειουν περιπου το 95.5% των δεδομενων) Και πλεον το 2012 βρισκεται ΤΕΛΕΙΩΣ εκτός των 2 τυπικων αποκλισεων(!!!!!!!!!!!) καθως και ΤΕΛΕΙΩΣ εκτός του τραγικου 2007!!!!!!!!!!!!!!!! Και οταν λεμε "εκτός", εννοουμε προς την αρνητικη πλευρα του θεματος, δηλαδη πιο κατω, πιο μικρη παγοκαλυψη.




Αυτα τα ολιγα, επειδη ακουω οτι τα πραγματα φαινεται να κυλουν καλα. Καλο θα ειναι να διαβασει καποιος και το χθεσινο αρθρο του Ζιακοπουλου που λεει παρομοιας θεματολογιας πραγματα και χτυπαει καποια καμπανακια.


Ιδου το χθεσινο αρθρο του:

Δημήτρης Ζιακόπουλος. Μαθηματικός/Μετεωρολόγος:

ΟΙ ΠΟΛΙΚΟΙ ΠΑΓΟΙ ΛΙΩΝΟΥΝ. ΜΑΣ ΝΟΙΑΖΕΙ;

 Ο Ερμής είναι ο πλησιέστερος προς τον Ήλιο πλανήτης. Η θερμοκρασία του την ημέρα κυμαίνεται από τους 285 οC (αφήλιο) ως τους 430οC (περιήλιο), αλλά τη νύχτα πέφτει στους μείον 180 οC. Η Αφροδίτη, αν και βρίσκεται πιο μακριά από τον Ήλιο, έχει μέρα νύχτα θερμοκρασίες από 447 έως 477 οC. Ο Ερμής ουσιαστικά δεν έχει ατμόσφαιρα, αλλά η Αφροδίτη έχει πυκνή ατμόσφαιρα η οποία σε ποσοστό 96,5% αποτελείται από διοξείδιο του άνθρακα. Καθώς απομακρυνόμαστε από τον ήλιο, ο επόμενος πλανήτης είναι ο δικός μας ο οποίος έχει μέση θερμοκρασία 15 οC αντί των μείον 18 οC που θα είχε χωρίς στην ατμόσφαιρά του. Την ατμοσφαιρική κουβέρτα που μας ζεσταίνει την αποτελούν οι υδρατμοί, το διοξείδιο του άνθρακα, το μεθάνιο και ορισμένα άλλα μικρότερης επίδρασης αέρια. Η κουβέρτα της Γης έχει μια σημαντική ιδιότητα: αφήνει τη μικρού μήκους κύματος ακτινοβολία του Ηλίου να περνά μέσα από αυτή και να ζεσταίνει τον πλανήτη μας, αλλά εμποδίζει τη μεγάλου μήκους κύματος ακτινοβολία (θερμότητα) που εκπέμπει η Γη προς το διάστημα. Όταν υπάρχει ισορροπία, όση ενέργεια δέχεται η Γη από τον Ήλιο τόση ακριβώς ενέργεια ακτινοβολεί προς το διάστημα. Τις τελευταίες δεκαετίες ο άνθρωπος σκέπασε τη Γη με μια πιο χοντρή κουβέρτα (αύξησε τη συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα) και έφερε τον πλανήτη σε κατάσταση θερμικής ανισορροπίας. Η θερμότητα που εγκλωβίζεται πλέον κάτω από την κουβέρτα διοχετεύεται στις θερμικές δεξαμενές της Γης, δηλαδή στους ωκεανούς και το υπέδαφός της. Παρατηρήσεις από 3.000 σταθμούς που είναι εγκατεστημένοι στους ωκεανούς δείχνουν ότι αυτοί θερμαίνονται με ρυθμούς που στο πάνω μισό τους είναι σημαντικοί και αυτή ακριβώς η θερμότητα που προστέθηκε τα τελευταία χρόνια είναι εκείνη που λιώνει τους πάγους. Άλλες παρατηρήσεις δείχνουν ότι και το έδαφος θερμαίνεται πλέον σε βάθος αρκετών μέτρων. Ο κλιματολόγος Τζέιμς Χάνσεν, Διευθυντής του Ινστιτούτου Διαστημικών Μελετών Γκόνταρντ της NASA, υπολόγισε ότι η θερμική ανισορροπία είναι περίπου 0,6 βατ ανά τετραγωνικό μέτρο γήινης επιφάνειας. Το συγκεκριμένο ποσό ενέργειας φαίνεται μικρό, αλλά δυστυχώς δεν είναι. Σε πλανητικό επίπεδο η συνολική ενέργεια (θερμότητα) ισοδυναμεί με την ενέργεια που εκλύεται με την έκρηξη 400.000 ατομικών βομβών Χιροσίμα κάθε μέρα επί 365 μέρες το χρόνο. Ακόμα και αν αύριο το πρωί σταματήσει η απελευθέρωση επιπλέον ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, ο πλανήτης θα εξακολουθήσει να θερμαίνεται με τα ποσά της ενέργειας που προαναφέρθηκαν έως ότου αποκατασταθεί η θερμική ισορροπία. Ο Χάνσεν και οι συνεργάτες του υπολογίζουν ότι για την αποκατάσταση της θερμικής ισορροπίας πρέπει η συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στη γήινη ατμόσφαιρα να ελαττωθεί από τα 391ppm που είναι σήμερα στα 350 ppm.

 Στο παρελθόν, το έναυσμα για τις τεράστιες κλιματικές ταλαντώσεις του πλανήτη μας (παγετωνικές και μεσοπαγετωνικές περίοδοι) αποτέλεσαν οι αλλαγές της ηλιακής ενέργειας που έφθανε στη Γη και οφείλονταν σε αλλαγές στα «τροχιακά» της (κύκλοι του Μιλάνκοβιτς). Η πρώτη συνέπεια της αύξησης της ηλιακής ακτινοβολίας ήταν το λιώσιμο των πάγων στις περιοχές των μεγάλων γεωγραφικών πλατών. Οι σκουρόχρωμες περιοχές της επιφάνειας του πλανήτη μας που αποκαλύπτονταν με το λιώσιμο του πάγου άρχιζαν να απορροφούν μεγαλύτερα ποσά ηλιακής ακτινοβολίας με αποτέλεσμα τη θέρμανση των ωκεανών και της ξηράς και την απελευθέρωση μεγάλων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου από τα μονίμως παγωμένα εδάφη στην ατμόσφαιρα. Με τους όλο και πιο θερμούς ωκεανούς ανήμπορους να απορροφούν μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, η διαδικασία των συνεχών ανατροφοδοτήσεων (θετικών αναδράσεων) προκάλεσε τη μεγάλη αύξηση της συγκέντρωσης των θερμοκηπικών αερίων στην ατμόσφαιρα και την επακόλουθη σημαντική άνοδο της θερμοκρασίας, παρόλο που το αρχικό αίτιο δεν ήταν ισχυρό. Με την αντίθετη διαδικασία, η οποία δρομολογείται με την ελάττωση της ηλιακής ακτινοβολίας που φθάνει στη Γη, άρχιζαν οι παγετωνικές περίοδοι.

 Η κλιματική αλλαγή των τελευταίων δεκαετιών δεν προκλήθηκε από την αύξηση της ηλιακής ακτινοβολίας που φθάνει στη Γη, αλλά από την ανθρωπογενή αύξηση της συγκέντρωσης του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Ωστόσο, η φυσική δεν αλλάζει. Η προκαλούμενη αύξηση της θερμοκρασίας λιώνει τους πάγους και αν δεν ληφθούν δραστικά μέτρα, το φαινόμενο του θερμοκηπίου με τις θετικές αναδράσεις θα εντείνεται συνεχώς και κανείς δεν γνωρίζει που θα οδηγήσει. Τίθεται ένα ερώτημα. Μπορούν οι συγκεκριμένες διαδικασίες να μετατρέψουν κάποια στιγμή τη Γη σε Αφροδίτη; Θεωρητικά κάτι τέτοιο δεν αποκλείεται, αλλά καλύτερα να μείνουμε σε αυτό που έχει πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να συμβεί και μάλιστα πολύ πιο νωρίς. Δηλαδή, να βρεθεί το κλιματικό σύστημα της Γης εκτός ελέγχου με δραματικές επιπτώσεις για την ανθρωπότητα και ολόκληρο τον πλανήτη. Εστιάζοντας την προσοχή μας στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον καιρό, μπορούμε να πούμε ότι οι αλλαγές στη θερμοκρασία και την διανομή των βροχοπτώσεων στην επιφάνεια του πλανήτη θα είναι δραματικές. Ο μελλοντικός θερμότερος κόσμος θα είναι ξηρότερος στις ξηρές περιοχές και υγρότερος στις υγρές περιοχές, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Επειδή ο θερμότερος αέρας συγκρατεί περισσότερους υδρατμούς, οι βροχές και οι καταιγίδες θα είναι περισσότερο έντονες. Ο Ντέιβιντ Μπατίστι, καθηγητής Ατμοσφαιρικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, και η Ρόζαμοντ Νέιλορ, συνάδελφός του στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, μετά από την ανάλυση είκοσι τριών κλιματικών μοντέλων έγραψαν το 2009 στο περιοδικό Science ότι για την πορεία της θερμοκρασίας υπάρχουν δύο πιθανότητες: «είτε τα σημερινά ρεκόρ των υψηλών θερμοκρασιών θα είναι οι αυριανές κανονικές τιμές της θερμοκρασίας είτε οι θερμοκρασίες θα βρεθούν έξω από κάθε όριο. Στη δεύτερη περίπτωση, ακόμα και την ψυχρή εποχή οι θερμοκρασίες θα είναι μεγαλύτερες από ότι είναι σήμερα τη θερμή εποχή».

Οι περισσότεροι από μας έχουμε την εντύπωση ότι οι παραπάνω ανατριχιαστικές προβλέψεις και γενικότερα οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι θέμα των επόμενων δεκαετιών, αλλά τα πράγματα δεν είναι έτσι. Πριν από μερικές εβδομάδες ο Τζέιμς Χάνσεν δεν δίστασε να ανακοινώσει ότι ο φονικός καύσωνας της Γαλλίας το 2003, ο καύσωνας που έπληξε τη Ρωσία το 2010 και οι καταστροφικές ξηρασίες του 2011 στο Μεξικό και στις πολιτείες Τέξας και Οκλαχόμα των ΗΠΑ συνδέονται με την κλιματική αλλαγή. Όπως ο ίδιος δήλωσε στην εφημερίδα Washington Post στις 3 Αυγούστου 2012 «δεν υπάρχει άλλη εξήγηση για τις εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες των τελευταίων ετών, πέρα από την κλιματική αλλαγή (…) Αυτά τα καιρικά φαινόμενα δεν αποτελούν απλά ένα παράδειγμα για το τι θα μπορούσε να φέρει η κλιματική αλλαγή. Προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή». Ο διαπρεπής επιστήμονας, αναλύοντας τα αρχεία της θερμοκρασίας των τελευταίων 60 χρόνων, ανακάλυψε ότι «τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται ακραία φαινόμενα περισσότερο από τρεις τυπικές αποκλίσεις έξω από το συνηθισμένο. Πενήντα χρόνια πριν, τέτοιες ανωμαλίες κάλυπταν μόνο 2 ως 3 δέκατα του 1% της ξηράς του πλανήτη, ενώ σήμερα καλύπτουν το 10% αυτής».

 Ασχολούμενος σαράντα χρόνια με τη μετεωρολογία, αυτό που έμαθα καλύτερα από όλα είναι τι θα πει φυσική μεταβλητότητα του καιρού και του κλίματος, αλλά αυτά που συμβαίνουν τα τελευταία 15 χρόνια δεν μπορούν να θεωρηθούν «φυσικές» αποκλίσεις. Ας δούμε λίγα από όσα έγιναν στη χώρα μας. Σύμφωνα με μελέτη του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, το 2010 ήταν το θερμότερο έτος των τελευταίων 113 ετών για την Αθήνα. Δεύτερο πιο ζεστό έτος κατατάσσεται το 2007 και ακολουθούν τα έτη 2008, 2001 και 1999. Με βάση τα στοιχεία της ΕΜΥ, τα πιο ζεστά καλοκαίρια τα τελευταία τουλάχιστον 60 χρόνια στην Αθήνα και σε πολλές άλλες περιοχές της χώρας ήταν το καλοκαίρι του 2007 και το φετινό εφιαλτικό καλοκαίρι. Αυτό που με τρόμαξε το καλοκαίρι που πέρασε ήταν οι παρατεταμένες συνθήκες καύσωνα που συνδέονται με τη γενικότερη ατμοσφαιρική κυκλοφορία. Συγκεκριμένα, σε ένα πολύ μεγάλο διάστημα του φετινού καλοκαιριού ο υποτροπικός αεροχείμαρρος, που κατά κάποιο οριοθετεί την προς τα μεγάλα γεωγραφικά πλάτη επέκταση των τροπικών αέριων μαζών, βρισκόταν βόρεια της χώρας και αυτή η εικόνα έρχεται από το μέλλον. Με τις ολοένα και πιο συχνές μετατοπίσεις του πολικού αεροχειμάρρου (πηδαλιουχεί τα βαρομετρικά χαμηλά) προς τα μεγαλύτερα γεωγραφικά πλάτη και τις επακόλουθες μετατοπίσεις του υποτροπικού αεροχειμάρρου (συνδέεται με τη ζέστη και την ξηρασία) σε περιοχές γεωγραφικού πλάτους 45 και 50 μοιρών εξηγείται γιατί ο μελλοντικός καιρός θα είναι ξηρότερος στις ξηρές περιοχές και υγρότερος στις υγρές περιοχές. Μετά από τα παραπάνω, θα έλεγα με βεβαιότητα ότι η καμπάνα που αναγγέλλει το λιώσιμο των πολικών πάγων χτυπάει και για μας. Διαφορετικά, θα ήταν σαν να μη μας ένοιαζε για το νεράκι των πηγών μας, τη φρεσκάδα του μελτεμιού μας ή τους ακριβοθώρητους χιονιάδες μας.